Glutensensitiviteit
Naast mensen met coeliakie en mensen met tarweallergie lijkt er ook een groep te zijn die wel klachten ondervindt door het eten van tarwe(producten), maar bij wie coeliakie en tarweallergie uitgesloten zijn. Daarover horen we de laatste jaren veel in de media.
Voorlopig omschrijven wetenschappers dit fenomeen als Niet-Coeliakie Glutensensitiviteit (NCGS). Er is echter nog erg veel onduidelijk. Zo is het niet zeker of het wel het gluten is dat de klachten veroorzaakt. Ook is niet geweten hoe de klachten worden veroorzaakt (hoe dat in het lichaam werkt), en of het wel bij alle patiënten om dezelfde oorzaak gaat. En tot slot is evenmin bekend hoeveel tarwe deze mensen tolereren voordat er klachten ontstaan. Wellicht ligt die grens hoger dan bij de allergische voedselovergevoeligheid.
Door al die onduidelijkheden is het ook moeilijk in te schatten hoe groot deze groep mensen is. Schattingen in de literatuur lopen uiteen van 0,6% tot 6% van de westerse bevolking.
Hype glutenvrij
Heel wat mensen verspreiden via de media dat glutenvrij eten gezonder is. In de horeca ontstaat veel meer vraag naar glutenvrije gerechten. Er lijkt sprake te zijn van een hype, terwijl het niet wetenschappelijk is bewezen dat glutenvrij eten gezonder is. Granen zijn een belangrijk onderdeel van onze voeding. Gluten en daardoor veel granen weglaten kan leiden tot een eenzijdig voedingspatroon waarbij mogelijk een tekort aan voedingsstoffen ontstaat, bijvoorbeeld aan vitamine B en E, vezel en ijzer. Als compensatie wordt vaak gekozen voor speciale, dure glutenvrije producten. Die zijn vaak minder gezond dan de variant met gluten omdat ze meer suiker, zout en vet bevatten, en minder gezonde voedingsstoffen als voedingsvezels, vitamines en mineralen.
Negatieve verwachting
Uit een studie gepubliceerd in The Lancet Gastroenterology and Hepatology blijkt dat de verwachting dat gluten maagdarmklachten veroorzaakt een cruciale rol speelt bij het al of niet ervaren van deze klachten. Het gaat daarbij om mensen bij wie coeliakie en tarweallergie als oorzaak zijn uitgesloten. Door de invloed van interacties tussen de hersenen en de darmen kunnen mensen echt klachten ervaren als buikpijn, een opgeblazen buik of bijvoorbeeld diarree na het eten van gluten. Dit moet nog verder worden onderzocht. De oorzaak van die klachten ligt niet enkel in het eten van gluten, dus een glutenvrij dieet is niet de enige oplossing.